තෙල්මෙි නර්තනය

             තෙල්මැයි නර්තනය 

     ශ්‍රී ලංකාවේ පසුබැසී නොගිය සංස්කෘතික උරුමයක් ලෙස නර්තනය සලකනු ලබයි. අපරම්පරාගතව දිවයිනේ ප්‍රධාන නර්තන සම්ප්‍රදායන් තුනක් දක්නට ලැබේ. ඒවා වූයේ උඩරට නර්තනය, සබරගමු නර්තනය සහ පහාතරට නර්තනයයි. මෙයින් පහාතරට නර්තනය විශේෂයෙන් ගෞරවයට ලක්වන්නේ තෙල්මැයි නර්තනය හේතුවෙන්ය. තෙල්මැයි නර්තනය යනු පහාතරට නර්තන සම්ප්‍රදායේ ප්‍රධානම නර්තන රටාව සහ චාරිත්‍රමය සංකේතයකි.

පුරාණ ආරම්භය

තෙල්මැයි නර්තනයේ ආරම්භය සම්බන්ධයෙන් කථානායක වන්නා වූයේ ගිගුරුම් වාදන හා ගැමි විශ්වාස පසුබිමකිනි. පහාතරට පලාතේ ගොවීන්ගේ ජීවිතය, ගොවිතැන හා වැසි සඳහා ඇති විශ්වාසයන්ට සමගාමීව මෙය බිහිවූ බව සාක්ෂි ඇත. "තෙල්මැයි" යන නාමයද එහි දියුණු වූ මුල් කාලයේ සිට භාවිතයට ගෙන ඇති බව විශේෂයෙන් සලකනු ලබයි.

"තෙල්මැයි" යන්න අදහස් කරන්නේ තෙල් පොතන, ශුභාශිංසන සහ අරුධාවක් යන අදහසයි. පුරාණ ගොවි සමාජය වැසි අයදුම් කිරීමේදී, ගොවිතැන් ආරම්භයේදී සහ අසුභ බල බලවතුන්ට එරෙහිව ආරක්ෂාවක් ලෙස තෙල්මැයි නර්තනය භාවිතා කළේය.

ආගමික හා චාරිත්‍රමය පසුබිම

තෙල්මැයි නර්තනය බුදුගමන සමග දඩගස්වාගත් නර්තනයක් ලෙස නොව, තවත් විශ්වාස හා යාත්‍රාත්මක ක්‍රමවලින් බිහිවූ නර්තනයක් ලෙසින් සලකයි. තෙල්මැයි යනු විශේෂාංගවත් ගේදර පූජාකල්, දේව නෝරක්කම් සහ රක්සගොස පිළිවෙළට ගැළපෙනවා. සෙරමන් මූලධර්මය තුළ "ඇතුරුම් ගැසීම" සහ "අරුණෝදයේ නාට්‍යමය ගමන්" යන අදහස්ද තෙල්මැයි සමග බැඳී තිබේ.

විශේෂ රටා සහ ගමන් විලාස

තෙල්මැයි නර්තනය සම්පූර්ණයෙන්ම සංකේතාත්මකය. නර්තකයාගේ අත් ගමන්, අඩි රටා, නෙත් ගමන්, මුවේ හැඩ හැරවීම් යනාදී සියල්ල අරුතක් සහිතය.

අත් ගමන් (අත් සටහන්): විවිධ දේවතා, රක්ෂා සහ ගොවි විශේෂ සංකේත නිරූපණය.

අඩි රටා: ගොවි වගා සංකේත, වැසි වැටීමේ හැඟීම, සහ ගොවිතැනේ සම්පත්.

නෙත් ගමන්: අයදුම් සහ ආශීර්වාද.

මුවේ හැඩ හැරවීම්: යාත්‍රාත්මක නිරූපණ.

නර්තන භූෂණ

තෙල්මැයි නර්තන සඳහා භාවිත වන වස්ත්‍ර හා භූෂණ විශේෂ වේ.

වාස්ත්‍රය: රතු, සුදු සහ කළු පැහැයන් මත අවධානය යොමු කරයි.

අලිගොඩ: මල් පිළිබඳ සංකේත.

අලුගොඩ: සුරකින්නා වූ ආරක්ෂාව.

අලංකාර: බොහෝ විට රිදී මාලා, කන්බෙලි, ගලගොඩ යනාදිය.

වාද්‍ය සහ ගායනා

තෙල්මැයි නර්තනයේ මූලික වාද්‍යය වනුයේ ගෙටබරය ය. ගෙටබරය සමග තවත් වාද්‍ය භාවිත වේ.

ගෙටබර

ඝෝෂා

සංග්‍රහ ගායනා

ගොවි ගී

මෙම ගී, ගොවි සමාජයේ පුරාණ විශ්වාසයන් හා ජීවිත ගමනේ සංකේත ගෙන ඇත.

නර්තන භූමිකාවන්

තෙල්මැයි නර්තනයේ විශේෂ චරිත නිරූපණ දක්නට ලැබේ.

යක්ෂයෝ – නරක බලවතුන්

දේවතාවෝ – සුරකින්නන්

ගොවීන් – ගොවි ජීවිත නිරූපණ

පූජකයෝ – ආගමික හා පූජාත්මක අරුත නිරූපණ

කලාත්මක අගය

තෙල්මැයි නර්තනය ශිල්පීය ගුණාංග වලින් සම්පූර්ණය. නර්තන රටා, නාට්‍යමය හැඩගැස්වීම්, සංගීතමය සම්බන්ධය සහ ගොවි සමාජයෙහි ආගමික හා ලාංකේතික සංකේත නිරූපණය හේතුවෙන් මෙය ශ්‍රී ලංකා නර්තන සම්ප්‍රදායන් තුළ වඩාත් විශිෂ්ට ස්ථානයක් ගනී.

නවීන කාලයේ තෙල්මැයි නර්තනය

අද දින තෙල්මැයි නර්තනය පමණක් ආගමික හා ගොවි සමාජයේ පූජාකල් සඳහා නොව, නවීන වේදිකා නර්තන, ජාතික උත්සව සහ ජාත්‍යන්තර අරගල සඳහාද භාවිතා වේ. කලා ශිෂ්‍යයන්ට පදනම්මය නර්තන පාඩමක් ලෙසද මෙය ඉගැන්විය හැක.

නිගමනය

තෙල්මැයි නර්තනය යනු පහාතරට නර්තන සම්ප්‍රදායේ මනෝහරතම, ගැඹුරුම හා පූජාත්මක අගය දරන නර්තනයකි. එය ගොවි ජීවිතය, ආගමික විශ්වාසය, යක්ෂ විශ්වාස සහ ජාතික සංස්කෘතික උරුමය එකමුතු කරන මගකි. නවීන ලෝකයේ නවීකරණය අතරතුර තෙල්මැයි නර්තනය රැකගැනීම අපගේ සෙමකය වන අතර, එය කලාත්මක හා ආගමික වශයෙන් අනාගත පරපුරට උරුම කිරීමට කලාකරුවන් හා සමාජය හඳුන්වා දිය යුතුය.